Việc đặt tên đường theo tên các nhân vật lịch sử là một xu hướng chính trị – xã hội đã xuất hiện tại Việt Nam từ thời kỳ Pháp thuộc và nhanh chóng trở thành một thực hành phổ biến trong quá trình (tái) đặt tên các tuyến phố.
Trung tâm Hà Nội học và Phát triển Thủ đô trân trọng giới thiệu bài viết của TS. Phùng Thị Thanh Lâm – Phó Trưởng phòng Nghiên cứu Khu vực học và Khoa học phát triển – Viện VNH&KHPT, với nhan đề: “(Re)naming Hanoi streets after historical people from colonialism to postcolonialism: Creation and recalling collective memories”, đăng trên Journal of the International Council of Onomastic Sciences.
Bài viết góp phần làm sáng tỏ quá trình kiến tạo và hồi cố các biểu tượng chính trị – văn hóa ẩn sau việc (tái) đặt tên đường tại Hà Nội, từ thời kỳ thực dân Pháp đến giai đoạn hậu thuộc địa. Trên cơ sở phân tích tư liệu lưu trữ, tác giả cho thấy rằng việc đặt tên đường không chỉ là hành vi thực thi quyền lực chính trị thông qua việc xác lập và thay thế các danh xưng không gian, mà còn là cách thức thể hiện các giá trị truyền thống nhằm khơi dậy tinh thần dân tộc và cổ vũ ý chí đấu tranh trong bối cảnh chiến tranh.
Đồng thời, bài viết chỉ ra rằng chính quyền Việt Nam thời hậu thuộc địa đã kế thừa phần nào tư tưởng tưởng niệm nhân vật lịch sử từ các chế độ tiền nhiệm. Đặc biệt, việc kết hợp tên những người anh hùng – biểu tượng tinh thần trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm – với tên các địa danh chiến thắng đã góp phần tạo dựng ký ức tập thể, nhằm nuôi dưỡng niềm tự hào và ý thức lịch sử trong cộng đồng cư dân đô thị.
Link bài viết:Onoma-51-03.-Thanh-Lam-final-25.08.2019
